Produkty pszczele na zdrowie!

Na świecie istnieje aż 20 tys. gatunków pszczół. Jednak nie każda z nich nadaje się do hodowli przez człowieka, aby pozyskiwać produkty pszczele. Wśród wszystkich tych pożytecznych owadów tylko Apis Mellifera, czyli Pszczoła Miodna, jest przystosowana do gospodarki pasiecznej, aby dzielić się pokarmem, który sama wytwarza. 

Jak powstaje miód?

Miód to nektar, który pszczoła pobiera z kwiatów za pomocą języczka w kształcie trąbki, po czym transportuje go do ula w specjalnym wolu. Po powrocie do gniazda, pszczoła przekazuje zbiory robotnicy ulowej, po czym odlatuje, by pracować dalej. Ta wymiana nektaru z „z ust do ust” nazywana jest trofalaksją. Ostatecznie przerabianiem nektaru na miód zajmuje się właśnie pszczoła pracująca w ulu, a nie zbieraczka. Wielokrotnie wysuwa i chowa języczek oblepiony nakropem, czyli świeżym, nieprzerobionym jeszcze nektarem, co powoduje odparowanie wody i zgęstnienie produktu. W trakcie tego procesu w wolu wewnątrz pszczoły, do miodu dodawane są enzymy trawienne, którym zawdzięczamy późniejsze właściwości zdrowotne produktów pszczelich. Ostatecznie pszczoły składają krople miodu w komórkach plastra, pozwalając im odparować z nadmiaru wody. Gdy wartość wody w miodzie jest odpowiednio niska, komórka zasklepiana jest woskiem, by odciąć dopływ powietrza i zabezpieczyć miód przed zanieczyszczeniami i bakteriami. Pszczoła, przez całe swoje życie, jest w stanie wyprodukować około jednej maleńkiej łyżeczki miodu! Dlatego właśnie prawdziwi miłośnicy tych pożytecznych i pracowitych owadów uważają miód za naprawdę drogocenny produkt.

plaster miodu - Apikultura

Ile jest rodzajów miodu?

Miodów na świecie jest ponad 300 rodzajów. Rozróżniamy miody nektarowe – wytwarzane z nektaru czyli „soku” roślin, a także miody spadziowe – produkowane z żywicy drzew iglastych bądź liściastych. Miody mogą mieć również różne kolory. Od jasnych jak akacjowy czy lipowy, po ciemne jak miód spadziowy czy gryczany. Różnią się od siebie też konsystencją. Średni czas krystalizacji miodu, czyli przemiany ze stanu płynnego w stały, to około 12 miesięcy. Krystalizacja miodu nie zmienia jego wartości odżywczo-leczniczych, lecz tylko strukturę. Najszybciej krystalizuje miód rzepakowy, ze względu na zwiększoną zawartość glukozy, który już w 3 dniu od miodobrania z lejącego potrafi zmienić się w „miodowe masełko”. Najdłużej zaś krystalizują miody z większą zawartością fruktozy, jak np. miód akacjowy. Miód skrystalizowany, czyli tzw. krupiec, można doprowadzić z powrotem do płynności (patoki), bez utraty jego cennych właściwości, wolno podgrzewając go do temperatury 42 °C. Zdarzają się także miody, które swoim wyglądem przypominają galaretkę. Jednym z takich miodów jest miód wrzosowy.

Właściwości miodu:

  • Wzmacnia organizm
  • Działa antybakteryjnie
  • Wspomaga leczenie przeziębienia
  • Przyspiesza gojenie ran
  • Obniża ciśnienie
  • Wpływa na metabolizm komórkowy i układowy
  • Wspomaga leczenie wrzodów żołądka,
  • Łagodzi biegunki
  • Powstrzymuje miażdżycę
  • Leczy choroby wątroby i dróg żółciowych
  • Koi nerwy
  • Ułatwia zasypianie
  • Pobudza pracę mózgu

Bogaty w witaminy: potas, fosfor, chlor, żelazo, wapń, magnez, kobalt, A, B1, B2, B6, B12, C, kwas foliowy, biotynę i potas. 

Pyłek kwiatowy

Zbieranie pyłku przez pszczoły to bardzo pracochłonne zadanie. Aby zebrać jedną kuleczkę pyłku, muszą odwiedzić wiele kwiatów i przeprowadzić skomplikowany proces zbierania i przenoszenia pyłku do ula. Jednak ten trudny proces zbierania pyłku jest bardzo ważny dla zdrowia i siły pszczół oraz jakości miodu.

Grzebyki, które posiadają pszczoły na trzeciej parze odnóży, są narzędziami służącymi do zbierania pyłku. Dzięki nim, pszczoły mogą łatwo wyczesywać pyłek z włosków swojego futerka i przetrzymać go w specjalnych koszyczkach, które również znajdują się na trzeciej parze odnóży. Koszyczki te są zrobione z zagęszczonych włosków, które pozwalają na przetrzymywanie pyłku w miejscu.

Po zebraniu pyłku, pszczoły mieszają go z odrobiną miodu lub nektaru oraz swoją śliną, tworząc zbitą kulę pyłku kwiatowego. Dzięki temu procesowi pyłek zyskuje mnóstwo dodatkowych zdrowych właściwości, które są korzystne dla pszczół. Tak przygotowany produkt pszczoły transportują do ula, gdzie jest przechowywany i wykorzystywany do produkcji miodu oraz jako źródło pożywienia dla pszczół. My także możemy czerpać dużo dobrego z jego właściwości!

pyłek - Apikultura

Właściwości pyłku pszczelego

  • Pobudza apetyt
  • Reguluje przemianę materii
  • Leczy dolegliwości układu pokarmowego
  • Doprowadza do spadku wagi osób otyłych
  • Wzmacnia organizm i odporność
  • Zwiększa liczbę czerwonych ciałek krwi
  • Zwiększa poziom żelaza w surowicy krwi
  • Wykazuje właściwości detoksykacyjne
  • Chroni wątrobę i żołądek
  • Koi nerwy i wzmacnia system nerwowy
  • Poprawia sprawność umysłową
  • Działa korzystnie na układ krwionośny
  • Działa upiększająco na włosy, skórę i paznokcie

Bogaty w witaminy: A, B1, B2, B3, E, C, B6, PP, P, D, H, B12, kwas foliowy, inozytol, biotynę, kwas pantotenowy, kwercetynę  
 

Pierzga pszczela

Pierzga, znana również jako chlebek pszczeli, jest bogatym źródłem składników odżywczych i ma wiele korzyści prozdrowotnych dla człowieka. Proces produkcji pierzgi zaczyna się od zbierania pyłku przez pszczoły, które następnie przetwarzają go w specjalny sposób.

Świeży pyłek kwiatowy jest składany do komórek w ula warstwowo, a następnie jest ubijany główką przez pszczoły, aby stworzyć gęsty blok pyłku.

Pszczoły dodają do pyłku swoją ślinę bogatą w enzymy, co rozpoczyna proces fermentacji. W czasie fermentacji, pierzga jest przechowywana w temperaturze około 30°C, co sprzyja rozwojowi korzystnych bakterii i procesowi przemiany pyłku w pierzgę. W tym momencie pierzga staje się bardziej strawna i jej wartości odżywcze wzrastają.

Po zakończeniu procesu fermentacji, pszczoły zalewają pierzgę miodem, aby zwiększyć jej wartość odżywczą i dodać słodkiego smaku. 

Spożywanie pierzgi może przyczynić się do poprawy zdrowia układu odpornościowego, redukcji stanów zapalnych, regulacji poziomu cukru we krwi, poprawy trawienia oraz wzmocnienia mięśni i kości. Jest także niezastąpiona przy anemii, podnosząc poziom żelaza.

Pierzga jest bardziej przyswajalna dla organizmu niż zwykły pyłek kwiatowy. W przeciwieństwie do pyłku, który jest trudny do strawienia, pierzga zawiera enzymy, które ułatwiają wchłanianie składników odżywczych. 

Propolis

Propolis uznawany jest za najmocniejszy naturalny antybiotyk, który bardzo często można znaleźć także w aptece jako składnik dostępnych leków. Świetnie radzi sobie z przeziębieniem, bólem gardła czy problemami skórnymi jak wysypka czy trądzik. Jednak pszczoły nie wykorzystują go przy leczeniu jesiennej chrypki.

Kit powstaje poprzez zmieszanie śliny pszczół, bogatej w wartościowe enzymy oraz wosku. Do jego wytworzenia potrzebne są także różnego typu żywice, zbierane przez pszczoły z pąków liści i kwiatów, łodyg oraz pęknięć kory wielu gatunków drzew.

Propolis wykorzystywany jest do uszczelniania ula oraz zabezpieczania go przed rozwojem bakterii. Pszczoły za jego pomocą oczyszczają swoje gniazdo, aby utrzymać w nim higienę i zatrzymać rozwój mikroorganizmów. To właśnie propolis służy pszczelej rodzinie do mumifikacji małych szkodników jak np. myszy, które często wkradają się do ula, aby wykraść produkty pszczele. Zażądlony szkodnik jest zazwyczaj zbyt ciężki, aby robotnice mogły go samodzielnie wynieść z ula. Zanim zjawi się pszczelarz muszą zabezpieczyć jego ciało przed rozkładem oraz rozwojem bakterii. Do tego idealnie sprawdza się kit pszczeli, którym pokrywają ciało nieprzyjaciela w oczekiwaniu na wizytę pszczelarza podczas przeglądu pasieki.

Propolis - apikultura
wosk pszczeli

Wosk pszczeli

Nie wszystkie produkty pszczele nadają się do jedzenia. Jednak nie znaczy to, że nie są one zdrowe i chętnie wykorzystywane przez ludzi. Wosk pszczeli to ”pot” pszczoły, który wytwarza za pomocą specjalnych gruczołów umieszczonych na spodniej części swojego odwłoku.

Z wosku pszczela rodzina buduje plastry, a w jego komórkach przechowuje miód, pierzgę czy pyłek kwiatowy. Przez ludzi, ten pachnący miodem produkt pszczeli, najchętniej wykorzystywany jest go do wyrobu naturalnych świec.

Taka świeca świetnie jonizuje i oczyszcza powietrze, a dzięki swoim właściwością nawilżającym i antybakteryjnym, pomaga przy chorobach układu oddechowego. Ponadto nie tylko niweluje w pomieszczeniu zapach tytoniu, ale także zapalona na chwilę przed snem zapewnia zdrowy i spokojny sen. Wosk pszczeli często dodawany jest do kosmetyków, a jego właściwości regenerujące, natłuszczające i przeciwzapalne pomagają utrzymać naszą skórę w doskonałej kondycji.

Mleczko pszczele

Wśród wszystkich produktów, które zawdzięczamy pszczołom, nie możemy także zapomnieć o „pszczelich eliksirach”. Mleczko pszczele, wytwarzane w gruczołach gardzielowych młodych pszczół robotnic, nazywane jest także „eliksirem młodości”! To właśnie nim robotnice karmią swoje najmłodsze rodzeństwo przez pierwsze 3 dni życia, aby larwy wyrosły na zdrowe i silne pszczoły.

Perłowa galaretka o kwaskowatym smaku zawiera wiele drogocennych składników jak cukry, lipidy, kwasy organiczne, hormony, sole mineralne, a zawartość odżywcza białka w mleczku pszczelim przewyższa tę z mięsa wołowego i krowiego mleka.

Ten niezwykle wartościowy specyfik zawiera w sobie także liczne enzymy, hormony płciowe (progesteron i testosteron), a także witaminy, których zawartość jest jeszcze wyższa niż w miodzie. Mleczko pszczele zawiera w sobie witaminy z grupy B, A, D, E, biotynę i kwas foliowy. Obecne są w nim również makro- i mikroelementy, takie jak miedź, potas, fosfor, magnez, żelazo, siarka, nikiel, krzem i cynk. W jego skład wchodzą również substancje lipidowe – kwasy tłuszczowe nasycone i nienasycone – fosfolipidy i sterole. Pszczeli eliksir nazywany jest także „mleczkiem królewskim”, bowiem służy pszczołom karmicielkom do hodowli matek. 

Skip to content